Trong bối cảnh nền kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ và các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường ngày càng siết chặt, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam đã chủ động tìm đến các dịch vụ tư vấn môi trường, quan trắc môi trường, đăng ký môi trường và đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Đây không chỉ là giải pháp giúp tuân thủ pháp luật, mà còn là chiến lược quan trọng để xây dựng hình ảnh “doanh nghiệp xanh”, phát triển bền vững.
Áp lực từ thực trạng môi trường và quy định pháp luật
Việt Nam hiện đối mặt với nhiều vấn đề môi trường đáng lo ngại:
-
Ô nhiễm nước: Lượng nước thải đô thị và công nghiệp khổng lồ nhưng tỷ lệ được xử lý đạt chuẩn còn hạn chế.
-
Ô nhiễm không khí: Nhiều thành phố lớn thường xuyên nằm trong nhóm có chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức kém.
-
Chất thải rắn: Mỗi năm phát sinh hơn 25 triệu tấn rác thải sinh hoạt, chưa kể chất thải nguy hại từ công nghiệp và y tế.
Trước thực trạng đó, Luật Bảo vệ môi trường 2020 cùng các Nghị định và Thông tư hướng dẫn đã đưa ra nhiều quy định mới chặt chẽ hơn. Doanh nghiệp phải thực hiện hàng loạt thủ tục bắt buộc như:
-
Lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) trước khi triển khai dự án.
-
Thực hiện quan trắc môi trường định kỳ để kiểm soát khí thải, nước thải, chất thải rắn.
-
Đăng ký giấy phép môi trường cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
-
Báo cáo công tác bảo vệ môi trường hàng năm.
Nếu không tuân thủ, doanh nghiệp có thể bị xử phạt nặng, thậm chí đình chỉ hoạt động.
Tư vấn môi trường – “Người bạn đồng hành” của doanh nghiệp
Trước những quy định phức tạp, đa số doanh nghiệp cần đến sự hỗ trợ từ các đơn vị tư vấn môi trường chuyên nghiệp. Vai trò của họ là:
-
Hỗ trợ pháp lý môi trường: Tư vấn, lập hồ sơ ĐTM, kế hoạch bảo vệ môi trường, đăng ký môi trường và xin giấy phép xả thải.
-
Thiết kế và giám sát công trình xử lý: Đề xuất giải pháp xử lý nước thải, khí thải và chất thải rắn phù hợp với đặc thù từng ngành.
-
Quan trắc và giám sát định kỳ: Đo đạc, lấy mẫu và phân tích các thông số môi trường, lập báo cáo nộp cơ quan quản lý.
-
Đào tạo – chuyển giao: Hướng dẫn doanh nghiệp tự vận hành, tuân thủ pháp luật và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
Nhờ sự đồng hành này, doanh nghiệp vừa đảm bảo tuân thủ pháp luật, vừa tối ưu chi phí và giảm thiểu rủi ro.
Các dịch vụ môi trường nổi bật hiện nay
Trên thực tế, nhu cầu tư vấn môi trường tại Việt Nam đang tập trung ở 4 mảng chính:
1. Đánh giá tác động môi trường (ĐTM)
Đây là thủ tục quan trọng nhất trước khi triển khai dự án. Báo cáo ĐTM giúp dự báo và phân tích những ảnh hưởng tiêu cực có thể xảy ra với môi trường, từ đó đưa ra giải pháp giảm thiểu.
2. Đăng ký môi trường và xin giấy phép
Sau khi có ĐTM, doanh nghiệp phải tiến hành đăng ký môi trường hoặc xin cấp giấy phép môi trường cho hoạt động sản xuất – kinh doanh. Đây là căn cứ pháp lý quan trọng để dự án được vận hành hợp pháp.
3. Quan trắc môi trường định kỳ
Doanh nghiệp có trách nhiệm thực hiện quan trắc nước thải, khí thải, tiếng ồn, độ rung… và gửi báo cáo cho cơ quan chức năng. Dữ liệu quan trắc cũng giúp doanh nghiệp đánh giá chất lượng môi trường tại chỗ.
4. Tư vấn và thiết kế hệ thống xử lý chất thải
Tùy từng ngành, doanh nghiệp cần đầu tư hệ thống xử lý nước thải, khí thải hoặc chất thải rắn. Đơn vị tư vấn sẽ khảo sát, tính toán công suất và lựa chọn công nghệ phù hợp, đảm bảo vừa đạt chuẩn, vừa tiết kiệm chi phí vận hành.
Lợi ích kép của doanh nghiệp khi hợp tác với đơn vị tư vấn môi trường
Việc hợp tác với đơn vị tư vấn môi trường không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý mà còn mang lại nhiều lợi ích khác:
-
Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Tránh bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động.
-
Tiết kiệm thời gian và chi phí: Doanh nghiệp không phải tự mình xử lý thủ tục phức tạp.
-
Nâng cao uy tín: Doanh nghiệp xanh – sạch được đánh giá cao trong mắt đối tác, nhà đầu tư và khách hàng.
-
Phát triển bền vững: Góp phần bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng sống cho cộng đồng.
Xu hướng phát triển dịch vụ tư vấn môi trường tại Việt Nam
Trong giai đoạn tới, dịch vụ tư vấn môi trường được dự báo sẽ phát triển mạnh theo 3 hướng:
-
Ứng dụng công nghệ số: Hệ thống quan trắc tự động, phần mềm quản lý dữ liệu môi trường giúp giám sát liên tục.
-
Tư vấn kinh tế tuần hoàn: Hỗ trợ doanh nghiệp tái sử dụng chất thải, biến rác thành tài nguyên.
-
Tích hợp ESG (Environment – Social – Governance): Môi trường trở thành một trong ba trụ cột quan trọng để doanh nghiệp thu hút vốn và phát triển bền vững.
Có thể thấy, trong bối cảnh pháp luật ngày càng nghiêm ngặt và ý thức cộng đồng về môi trường ngày càng cao, tư vấn môi trường, quan trắc môi trường, đăng ký môi trường và đánh giá tác động môi trường đã trở thành nhu cầu thiết yếu của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp lựa chọn hợp tác với đơn vị tư vấn uy tín sẽ không chỉ yên tâm về pháp lý, mà còn xây dựng được hình ảnh “doanh nghiệp xanh – có trách nhiệm xã hội”, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài và bền vững.
